Gebruik van een goedgekeurde modelovereenkomst
Voordat u een goedgekeurde modelovereenkomst gaat gebruiken, dient u vast te stellen of er niet (toch) sprake is van een privaatrechtelijke dienstbetrekking tussen opdrachtgever en zzp’er. Voor een dienstbetrekking moet er voldaan worden aan de volgende drie eisen: loon, gezag en persoonlijke arbeid. Als één van deze drie voorwaarden ontbreekt, is er geen privaatrechtelijke dienstbetrekking. Er kan dan nog wel een fictieve dienstbetrekking zijn. Deze is op grond van de wet aanwezig bij (onder)aanneming van werk, tenzij de zzp’er voor het overeengekomen werk een zelfstandig ondernemer is. In onze goedgekeurde (onder-)aannemingsovereenkomsten is het zelfstandig ondernemerschap dan ook zeer nadrukkelijk opgenomen.

Vaststellen privaatrechtelijke dan wel fictieve dienstbetrekking
Met de checklist verzekeringsplicht en de zelfstandigheid kunt u vaststellen of er sprake is van een privaatrechtelijke dan wel fictieve dienstbetrekking. Bij vragen hierover kunt u contact opnemen met één van de adviseurs van het Team Sociaaljuridisch.

Indien blijkt dat de zzp’er feitelijk in dienstbetrekking is, dan zullen opdrachtgever en zzp’er samen moeten kijken of de situatie kan worden omgebogen naar zelfstandig ondernemerschap van de zzp’er. Ook het inhuren van de zzp’er van een gecertificeerd uitzendbureau zou een mogelijkheid kunnen zijn. Mochten opdrachtgever en zzp’er een dienstbetrekking wensen, dan is het raadzaam om vooraf contact op te nemen met het Team Sociaaljuridisch (sj@metaalunie.nl). Door de Wet Werk en Zekerheid (en de daarin opgenomen ketenbepaling) is het namelijk veelal gewenst om de medewerker pas na een ‘wachtperiode’ van minimaal 6 maanden in dienst te nemen.

Metaalunie beschikt over de volgende goedgekeurde modelovereenkomsten:

(afhankelijk van uw computerinstellingen openen de bestanden direct in Microsoft Word of wordt er gevraagd het document op te slaan. Vervolgens kunt u met Microsoft Word het opgeslagen document openen.)

Toelichting verschillen goedgekeurde overeenkomsten
Meer informatie over de verschillen tussen de goedgekeurde overeenkomsten, zodat het voor u duidelijk is welke overeenkomst voor welke situatie gebruikt moet worden, kunt u hier nalezen.

Let op: De geldigheidsduur van al onze modelovereenkomsten is inmiddels verlopen. Wij hebben voor u nieuwe overeenkomsten ter goedkeuring voorgelegd aan de Belastingdienst. Omdat wij opnieuw goedkeuring hebben aangevraagd, mag u de hieronder vermelde modelovereenkomsten blijven gebruiken totdat de nieuwe overeenkomsten zijn goedgekeurd of de Belastingdienst aangeeft dat de oude overeenkomsten niet meer mogen worden gebruikt.

Wij informeren u middels deze pagina en ons bulletin zodra een van de overeenkomsten is goedgekeurd of er andere ontwikkelingen zijn.

Modelovereenkomsten, categorie ‘Aanneming van werk’:

1. Hoofdaannemingsovereenkomst, werken op locatie, versie Opdrachtgever;
   - Bij deze overeenkomst hoort een set algemene inkoop- en (onder)aannemingsvoorwaarden, met toelichting.
    
2. Hoofdaannemingsovereenkomst, werken op locatie, versie Aannemer
   - Bij deze overeenkomst horen de Metaalunievoorwaarden
    
3. Hoofdaannemingsovereenkomst, werken in of vanuit de eigen werkplaats, versie Opdrachtgever;
   - Bij deze overeenkomst hoort een set algemene inkoop- en (onder)aannemingsvoorwaarden, met toelichting.
    
4. Hoofdaannemingsovereenkomst, werken in of vanuit de eigen werkplaats, versie Aannemer;
   - Bij deze overeenkomst horen de Metaalunievoorwaarden.
    
5. Onderaannemingsovereenkomst, werken op locatie, versie Aannemer;
   - Bij deze overeenkomst hoort een set algemene inkoop- en (onder)aannemingsvoorwaarden met toelichting.
    
6. Onderaannemingsovereenkomst, werken op locatie, versie Onderaannemer;
   - Bij deze overeenkomst horen de Metaalunievoorwaarden.
    
7. Onderaannemingsovereenkomst, werken in of vanuit de eigen werkplaats, versie Aannemer;
   - Bij deze overeenkomst hoort een set algemene inkoop- en (onder)aannemingsvoorwaarden met toelichting.
    
8. Onderaannemingsovereenkomst, werken in of vanuit de eigen werkplaats, versie Onderaannemer;
   - Bij deze overeenkomst horen de Metaalunievoorwaarden.
    
9. Onderhoudsovereenkomst, eenmalig onderhoud, versie Opdrachtnemer;
    
10. Onderhoudsovereenkomst, preventief onderhoud, versie Opdrachtnemer;
     
11. Onderhoudsovereenkomst, storingsonderhoud, versie Opdrachtnemer;
     
12. Onderhoudsovereenkomst, preventief én storingsonderhoud, versie Opdrachtnemer;

Goedkeuringsbrieven van de Belastingdienst:

Goedkeuringsbrieven die horen bij aannemings/onderaannemingsovereenkomsten:
- Goedkeuringsbrief 11 april 2016, werken in of vanuit eigen werkplaats.
- Goedkeuringsbrief 11 april 2016, werken op locatie;

Goedkeuringsbrief die hoort bij de onderhoudsovereenkomsten:
- Goedkeuringsbrief 18 januari 2017, die hoort bij de onderhoudsovereenkomsten

Modelovereenkomsten, categorie ‘Overeenkomst van opdracht’:

1. Overeenkomst van opdracht, versie Opdrachtgever;
    
2. Overeenkomst van opdracht, versie Opdrachtnemer.
   - Bij deze overeenkomst horen de Metaalunievoorwaarden.

Bovenstaande overeenkomsten van opdracht zijn afgeleid van de algemene modelovereenkomst van opdracht (geen werkgeversgezag) die de Belastingdienst met MKB Nederland en VNO-NCW samen is opgesteld (nr. 9015550000-06-2). Voor de toelichting en beoordeling bij dit model verwijzen wij u naar de website van de Belastingdienst.

De onderhoudsovereenkomsten zijn geschreven vanuit het perspectief van de opdrachtnemer. Dat betekent dat deze overeenkomsten bruikbaar zijn voor leden (zzp’ers) die in opdracht van een ander onderhoud uitvoeren, niet voor leden die een ander een onderhoudsopdracht geven. Wij hebben alleen een versie opdrachtnemer beschikbaar, omdat de meeste leden in de hoedanigheid van opdrachtnemer zullen optreden.

Steeds in het laatste artikel van de goedgekeurde modelovereenkomsten kunt u zien met welk nummer van de Belastingdienst de overeenkomst is goedgekeurd en wanneer. Ook zult u zien dat in de overeenkomsten een aantal passages geel zijn, waarover later meer.

Fiscale gevolgen
Als partijen in de praktijk handelen in overeenstemming met de tekst uit de goedgekeurde overeenkomsten, mogen zij er (in principe) op vertrouwen dat geen loonheffingen hoeven te worden afgedragen of voldaan. De feitelijke uitvoering van de overeenkomst mag dus niet afwijken van wat in de overeenkomst staat. Dit uitgangspunt geldt voor alle goedgekeurde modelovereenkomsten die wij hebben.

Verder is nog van belang dat de Belastingdienst bij de goedgekeurde overeenkomsten in de categorie ‘aanneming van werk’ een voorbehoud heeft gemaakt ten aanzien van de goedkeuring voor het geval de zzp’er gedurende langere tijd nagenoeg geen andere opdrachtgevers heeft dan die waarmee hij de goedgekeurde modelovereenkomst heeft gesloten. In die situatie kan de afhankelijkheid van de zzp’er van diens opdrachtgever zodanig groot worden dat de Belastingdienst toch de aanwezigheid van een privaatrechtelijke dan wel fictieve dienstbetrekking aanwezig acht.

Gele passages
Wij willen u er heel nadrukkelijk op wijzen dat u geen wijzigingen mag aanbrengen in de gele passages van de goedgekeurde modelovereenkomsten.
Ook mogen de voorwaarden die in de overeenkomst van toepassing worden verklaard, geen afbreuk doen aan de tekst van de gele passages. De niet gele artikelen uit deze overeenkomst mag u aanpassen of aanvullen, mits deze niet in strijd zijn met de gele artikelen.

Naast het invullen van de voornoemde checklist kan de zelfstandige zonder personeel bij twijfel ook de ondernemerscheck van de Belastingdienst doen.

Handhaving
Aangezien is besloten de Wet DBA niet voor totstandkoming van een nieuw kabinet te vervangen, is er een overgangsperiode van kracht. Dit betekent dat de Belastingdienst tot die tijd de Wet DBA niet handhaaft. Opdrachtgevers krijgen dus geen naheffingen of boetes als achteraf blijkt dat de zzp’er toch in loondienst werkte. De Belastingdienst zal echter wel handhaven, indien de opdrachtgever als kwaadwillende kan worden beschouwd.

De Belastingdienst ziet een opdrachtgever als kwaadwillende als u 'opzettelijk een situatie van evidente schijnzelfstandigheid laat ontstaan of voortbestaan omdat u weet – of had kunnen weten - dat er feitelijk sprake is van een dienstbetrekking'. De Belastingdienst kan dan correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen opleggen. Het is aan de Belastingdienst om dan te bewijzen dat er sprake is van 3 dingen:

• een (fictieve) dienstbetrekking
• evidente schijnzelfstandigheid
• opzettelijke schijnzelfstandigheid

Dit zorgt meestal voor een oneigenlijk voordeel of tast het speelveld op een oneerlijke manier aan.
De Belastingdienst houdt toezicht door controles uit te voeren (meestal door middels van de periodieke controles loonheffingen).

Blijkt bij een controle dat er sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking, doch dat er genen sprake is van kwaadwillendheid, dan zal de Belastingdienst nog niet gelijk handhaven, maar de Belastingdienst zal u wel aanwijzingen kunnen geven. U moet dan met de aanwijzingen aan de slag gaan om:

• de arbeidsrelatie zo vorm te geven dat er sprake is van werken buiten dienstbetrekking, of
• de arbeidsrelatie als dienstbetrekking te verwerken in de aangifte

Hier krijgt u van de Belastingdienst meestal 3 maanden de tijd voor. Mocht de Belastingdienst na deze termijn vaststellen dat u de aanwijzingen niet of niet voldoende hebt opgevolgd en dat er nog steeds sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking, zal de Belastingdienst wel kunnen gaan handhaven.

Is geen van voornoemde situaties sprake, dan wordt er niet gehandhaafd.

Ook zal het nieuwe kabinet bepalen of en in welke vorm de webmodule wordt ingevoerd.

Meer informatie en vragen?
Voor vragen over de Wet DBA (wel of niet aanwezigheid van een dienstbetrekking) kunt u contact opnemen met één van de adviseurs van Team Sociaaljuridisch (sj@metaalunie.nl) of Team Ondernemen Economie en Fiscaliteit (bedrec@metaalunie.nl).
Voor vragen over de civielrechtelijke bepalingen van de modelovereenkomsten (bijvoorbeeld over de niet-gele passages of als u twijfelt of er sprake is van aanneming van werk of opdracht) kunt u contact opnemen met een Bedrijfsjuridisch adviseur (bj@metaalunie.nl).
Ook op de website van de Belastingdienst zelf kunt u uiteraard terecht voor meer informatie over de Wet DBA. Zie hiervoor: www.belastingdienst.nl/dba.